تحصیلات دانشگاهی یکی از عوامل بسیار مهم توسعه اجتماعی-اقتصادی کشورهاست و اعضای هیأت علمی برای اینکه در این فرایند نقش خود را بخوبی ایفا کنند می بایست بر دانش و مهارتهای مربوطه تسلط داشته باشند. این دانش و مهارتها به دلایل گوناگون ممکن است با شایستگیهای بدو استخدام استادان متفاوت باشد. لذا هدف اصلی این پژوهش بررسی برنامه توسعه حرفه­ای مستمر اعضای هیأت علمی و شیوه پاسخگویی به آن­ در دانشگاه­های شهر اهواز به روش ترکیبی تبیینی بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه اعضای هیأت علمی تمام وقت دانشگاه­های شهر اهواز تشکیل دادند که به اقتضای روش پژوهش، در بخش کمی با استفاده از روش نمونه­گیری تصادفی طبقه­ای تعداد 341 نفر، براساس جدول مورگان انتخاب شدند. در بخش کیفی با استفاده از روش نمونه­گیری هدفمند -موارد مطلوب- تا زمانی که اشباع نظری حاصل شد، فرآیند گردآوری داده ادامه یافت. داده­ها در بخش کمی با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته توسعه حرفه­ای مستمر با ضریب پایایی 89/0 و در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختمند، جمع آوری گردیده­اند. نتایج پژوهش نشان داد به طور کلی 12 راهبرد برای توسعه حرفه­ای ­اعضای هیأت علمی مورد استفاده قرار می­گیرد. گرچه راهبردها می توانند باعث تحقق اهداف مختلفی شوند اما در دانشگاه­های مورد مطالعه تأکید بیشتر بر توسعه مهارت­های آموزشی و پژوهشی است. همچنین یافته ها نشان از ناکافی بودن فرصت­های توسعه حرفه­ای اعضای هیأت علمی، پیچیدگی واکنش اعضای هیأت علمی به استفاده از راهبردهای توسعه حرفه ای، تأثیرگذاری مثبت فعالیت­های توسعه حرفه­ای مستمر بر فرایندهای مختلف دانشگاه و رویکرد متفاوت دانشگاهها برای استفاده از راهبردهای توسعه حرفه ای می باشد.

هدف: با توجه به اهمیت موضوع قضاوت حرفه ای در حسابرسی، هدف: این پژوهش تدوین مدلی برای قضاوت حرفه ای حسابرسان مستقل، با توجه به ویژگی های محیطی و شرایط حاکم بر حرفه حسابرسی کشور است. روش: در این پژوهش، از روش: پژوهش کیفی و رویکرد مبتنی بر نظریه پردازی زمینه ای استفاده شده است. به این منظور با نظرسنجی از 18 خبره حرفه حسابرسی، عوامل تاثیرگذار بر قضاوت حرفه ای حسابرسان بررسی شد و در انتها مدلی یکپارچه برای قضاوت حرفه ای ارایه شد که دربردارنده شرایط علی، عوامل مداخله گر و بستر و همچنین راهبردهای مربوط به قضاوت حرفه ای و پیامدهای هر یک است. یافته ها: نتایج به شکل گیری یک مدل پارادایمی انجامید که در این مدل، 13 مقوله برای شرایط علی، 5 مقوله در زمینه بستر، 8 مقوله برای شرایط مداخله گر، 4 مقوله برای راهبرد و 5 مقوله در زمینه پیامد مرتبط با پدیده اصلی پژوهش (حرفه ای بودن قضاوت) شناسایی شد. نتیجه گیری: قضاوت حرفه ای حسابرسان مستقل، ماهیت پیچیده و چندوجهی دارد و علاوه بر ویژگی ها و عملکرد شخصی حسابرسان، تحت تاثیر ویژگی های شرکت، ذی نفعان، محیط قانونی و مقرراتی پیرامون قرار می گیرد، از این رو، به منظور بررسی جامع تر موضوع، مدل سازی قضاوت حرفه ای حسابرسان مستقل از جنبه های مختلف بررسی شده است.

انتظارات در محیط کار صاحب کاران، موجب ایجاد فشار و استرس در کار حسابرسی می گردد و به نظر می رسد استقلال حسابرس را تحت تأثیر قرار دهد. هدف پژوهش حاضر جهت بررسی تأثیر استرس بر استقلال حرفه ای حسابرسان صورت گرفته است. با استفاده از پرسشنامه داده های موردنظر جمع آوری شده است. جامعه آماری شامل جامعه حسابداران رسمی و کارمندان مؤسسات حسابرسی در سطح شهر ارومیه به تعداد 175 نفر تعیین و به روش تصادفی نمونه گیری انتخاب برای توصیف داده ها و مشاهدات از شیوه های توصیف آماری و برای آزمون فرضیه های پژوهش از روش تحلیل عاملی و معادلات ساختار بهره گیری شد. نتایج پژوهش دلالت بر تأثیر منفی پنج عامل مهم استرس بر استقلال ظاهری و باطنی حسابرسان دارد. تخصص و تجربه حسابرسان باعث تأثیر بر رابطه بین استرس و استقلال باطنی می شوند و بر رابطه بین استرس و استقلال ظاهری تأثیری ندارند.

در سال های اخیر توجه بسیاری از محققان، دانشجویان و اساتید حسابداری به موضوع قضاوت حرفه ای حسابرسان جلب شده است. این جلب توجه، اهمیت موضوع قضاوت حرفه ای را بیان می کند. پس شناسایی عواملی که بر قضاوت حرفه ای موثر هستند می تواند کمک بزرگی به حسابرسان مستقل بنماید. یکی از عوامل مهمی که بر قضاوت حرفه ای تاثیرگذار است می تواند تردید حرفه ای (تردید گرایی) باشد. هدف این تحقیق بررسی رابطه بین شاخص های تردید حرفه ای و قضاوت حرفه ای حسابرسان مستقل در موسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران می باشد. در این تحقیق با استفاده از پیمایش نظرات 150 حسابرس مستقل به عنوان نمونه آماری و با استفاده از پرسشنامه تعدیل شده هرت و همکاران به این نتیجه رسیدیم که در موسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران، بین تردید حرفه ای و قضاوت حرفه ای رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد.

قضاوت حسابرس یکی از موضوعات مهم و موثر در حسابرسی و تصمیم گیری استفاده کنندگان اطلاعات مالی است مطالعات گوناگونی در خصوص عوامل اثر گذار بر قضاوت حرفه ای حسابرس و تعهد حرفه ای صورت گرفته است که اکثر آنها اثر ویژگیهای فردی و اخلاقی حسابرسان را مورد بررسی قرار داده اند. در این تحقیق تاثیر ایدیولوژی سیاسی بعنوان یک متغیر اجتماعی و تعهد حرفه ای بر قضاوت حرفه ای حسابرسان و همچنین تاثیر ایدیولوژی سیاسی بر تعهد حرفه ای حسابرسان مورد بررسی قرار گرفته است. اطلاعات لازم برای این پژوهش از طریق پرسشنامه جمع آوری شده است. نمونه مورد بررسی شامل 270 پرسشنامه تکمیل شده توسط حسابرسان شاغل در موسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران و سازمان حسابرسی می باشد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که ایدیولوژی سیاسی حسابرسان بر قضاوت حرفه ای و تعهد حرفه ای آنها تاثیر دارد همچنین تعهد حرفه ای بر قضاوت حرفه ای حسابرس موثر است

به اعتقاد متخصصان، پاسخ تعداد زیادی از موضوعات و ابهامات که زاییده ماهیت حسابرسی است تنها با اتکای به قضاوت حرفه ای مقدور است. عوامل متعدد فردی، محیطی و حرفه ای بر فرایند قضاوت حرفه ای حسابرسان تأثیر می گذارد که تعیین روابط این عوامل، سهم و میزان تأثیرگذاری هر کدام از آنها و ارائه یک الگو برای پیش بینی قضاوت حرفه ای حسابرسان هدف این پژوهش است. ابتدا با استفاده از مبانی نظری، ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های پیش بینی قضاوت حرفه ای حسابرسان استخراج گردید و به روش دلفی سه بعد، 17 مؤلفه و 85 شاخص شناسایی و مورد اجماع قرار گرفت. جامعه آماری این پژوهش حسابرسان شریک مؤسسات، حسابرسان شاغل انفرادی، حسابرسان شاغل در سازمان حسابرسی، حسابرسان غیر شاغل هستند؛ که داده های مورد نیاز با پرسش نامه ای محقق ساخته از بین 331 به عنوان نمونه آماری جمع آوری گردید. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش های آمار استنباطی نظیر آزمون t و مدل یابی معادلات ساختاری به روش PLS استفاده شده است. اولین نتیجه این پژوهش شناسایی ابعاد و مؤلفه های پیش بینی قضاوت حرفه ای حسابرسان است که با استفاده از مطالعات نظری، جمع بندی نظرات خبرگان حوزه حسابداری و حسابرسی، تجزیه وتحلیل نظرات جامعه آماری و دریافت نظرات متخصصان حوزه های مرتبط با پژوهش است، ارائه یک الگو برای پیش بینی قضاوت حرفه ای حسابرسان می باشد. همچنین نتایج این پژوهش نشان می دهد که بعد حرفه ای و شغلی، بیشترین تأثیر را بر پیش بینی قضاوت حرفه ای حسابرسان دارد. بعد فردی در جایگاه دوم قرار دارد و بعد محیطی نسبت به دو بعد دیگر کمترین تأثیر بر پیش بینی قضاوت حرفه ای حسابرسان دارد.

پیشرفت های اخیر روانشناسی مثبت نگر برای سازمان ها، مدیران و کارکنان سودمند بوده و نگرشی جدید، متفاوت و کاربردی در جهت توسعه ظرفیت های فردی، گروهی و سازمانی ایجاد کرده است. از طرفی افزایش مهارت در قضاوت برای حسابرسان امری اساسی است. هدف این پژوهش بررسی تاثیر مثبت نگری بر قضاوت حرفه ای حسابرسان می باشد. پژوهش حاضر بر حسب هدف، از نوع کاربردی و از نظر روش اجرای تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی است و ابزار سنجش و گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه آماری شامل 91 نفر از خبرگان عضو جامعه حسابداران رسمی می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب گردید. جهت تجزیه تحلیل فرضیات پژوهش از نرم افزار Smart-PLS استفاده شده است. یافته ها نشان داد که عوامل فردی بر مثبت نگری حسابرسان و مثبت نگری حسابرسان بر عوامل حرفه ای و عوامل حرفه ای بر پیشرفت و توسعه حرفه ای حسابرسان تاثیر دارد. همچنین نتایج حاکی از این است که مثبت نگری در جهت تقویت تردید منطقی و مکملی برای تریدگرایی و قضاوت حرفه ای حسابرسان است.

با توجه به استفاده از رویکرد اصول محور در تدوین استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی و پذیرش این استانداردها در ایران، حسابرسان مستقل ملزم به استفاده بیشتر از قضاوت حرفه ای در به کارگیری استانداردهای یاد شده شدند، پژوهش حاضر باهدف ارائه چارچوبی برای قضاوت حرفه ای حسابرسان در ایران صورت پذیرفت. به این منظور از طریق مطالعه متون مرتبط و انجام مصاحبه با خبرگان حرفه حسابرسی با استفاده از روش تحلیل تفسیری چارچوب قضاوت حرفه ای حسابرسان در ایران تدوین گردید. این چارچوب مراحل 9 گانه ای را به شرح 1-تعریف مسئله 2-بررسی راهکارهای ممکن 3-بازیابی اطلاعات از حافظه و به کارگیری رهنمودهای حسابداری و حسابرسی 4-جمع آوری و ارزیابی اطلاعات 5-بررسی مجدد موضوع مورد قضاوت 6-فرضیه سازی 7-ارزیابی فرضیه ها و به چالش کشیدن قضاوت صاحب کار 8-بحث و نتیجه گیری و 9-مستندسازی را در برمی گیرد. همچنین پژوهش حاضر محدودیت های قضاوت حرفه ای حسابرسان در ایران، نحوه انجام قضاوت حرفه ای به عنوان شریک بررسی کننده و راهکارهای لازم در مواجهه با موضوعات پیچیده را شناسایی نمود.

زمینه توسعه صنعت بیمه و سیستم حسابداری دو رکن مهم توسعه اقتصادی هر کشوری می باشد و مسیولیت اخلاقی حسابرسان ایجاب می کند که میزان ریسک فعالیت هایشان را کاهش دهند. پژوهش حاضر جهت توسعه بستر اصول اخلاقی به تحلیل سلسله مراتبی مولفه های موثر بر بیمه مسیولیت حرفه ای حسابرسان پرداخته است. روش پژوهش حاضر در زمره پژوهش های کیفی است. جامعه آماری پژوهش، 30 نفر از اعضای خبره انجمن حسابداران رسمی و مدیران ارشد بیمه در ایران می باشند. از آنجایی که جامعه آماری محدود می باشد، مطالعه حاضر فاقد روش نمونه گیری بود. اطلاعات با استفاده از مصاحبه و پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری شد. در نهایت جهت تجزیه و تحلیل داده ها از تکنیک دلفی، ماتریس (SWOT)، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شد. یافته ها نتایج بکارگیری فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) نشان داد که در میان نقاط قوت، مولفه انتقال ریسک های فعالان حرفه، در میان نقاط ضعف، مولفه ناقص و مبهم بودن قوانین و مقررات، در میان فرصت ها، مولفه نیاز جامعه به انواع بیمه های جدید در آینده، و در میان چالش ها، مولفه فرهنگ پایین بیمه ای در اولویت اول قرار دارند. نتیجه گیری با توجه به نقاط قوت شناسایی شده جهت توسعه بیمه مسیولیت حرفه ای حسابرسان (انتقال ریسک های فعالان حرفه حسابداری و حسابرسی، امکان ارتقای فعالیت های حسابرسی و کاهش ریسک حسابرسی و جمعیت بالقوه حسابرسان و تشکیلات وابسته)، نقاط ضعف (. ناقص و مبهم بودن قوانین و مقررات کنونی، کیفی بودن مبانی تشخیص خسارت و عدم اجرای کامل استانداردهای حرفه ای)، فرصت ها(. نیاز جامعه به انواع بیمه های جدید، نیاز سرمایه گذاران به گزارش های حسابرسان و توسعه بازار بیمه ای) و چالش ها (فرهنگ پایین بیمه، نامعلوم بودن مفهوم ریسک حسابرسی برای دستگاه قضایی و ناآگاهی جامعه و سرمایه گذاران از قوانین) می بایست زمینه توسعه این نوع بیمه را در کشور فراهم آید.

خلاقیت فردی و سبک تفکر افراد عاملی مهم در پردازش اطلاعات است. تردید حرفه ای نیز عامل تعدیل کننده رابطه بین خلاقیت فردی و پردازش اطلاعات محسوب می شود. نتایج مطالعات بیانگر آنست که استفاده مناسب از تردید حرفه ای به کیفیت بالا در فرایند تصمیم گیری و قضاوت و اظهارنظر صحیح منجر می شود. بنابراین می توان تردید حرفه ای و ابعاد خلاقیت را به عنوان عاملی اثرگذار بر قضاوت و تصمیم گیری حسابرسان فرض نمود. در این راستا هدف این پژوهش تعیین تاثیر تردید حرفه ای بر ابعاد خلاقیت(سیالی، انعطاف پذیری، ابتکار و بسط جزئیات) و قضاوت حسابرسان می باشد. این پژوهش از حیث هدف کاربردی است و از حیث روش، پیمایشی است که با استفاده از تحلیل آماری معادلات ساختاری انجام می شود. داده‌های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه تکمیل شده به وسیله 297 نفر از حسابداران رسمی و مدیران حرفه ای در موسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران جمع آوری و تجزیه و تحلیل شده است. همچنین، برای گردآوری داده ها از ابزار پرسشنامه های استاندارد هارت (2013) و تورنس (1979) استفاده شده است. یافته ها حاکی از آنست که تردید حرفه ای بر ابعاد خلاقیت(سیالی، انعطاف پذیری، ابتکار و بسط جزئیات) و نیز ابعاد آن، بر قضاوت و تصمیم گیری حسابرسان تاثیر مثبت و معناداری دارد. نتایج این تحقیق می تواند موجب بسط مبانی نظری خلاقیت در کسب و کار حسابرسان و بررسی رابطه آن با تردید حرفه ای و قضاوت و تصمیم گیری حسابرسان شود.